In Nederland heeft 10 tot 15% van de bevolking last van Prikkelbare darm (PDS), Irritable Bowel Syndome (IBS) of zoals het vroeger genoemd werd spastische darm. Dan is er nog een groep die last heeft van allergie, voedselovergevoeligheid, obstipatie of diarree.

De klachten die hierbij horen zijn opgeblazen gevoel, pijn/krampen, moeheid, misselijkheid, zuurbranden of last van winderigheid. Klachten kunnen iemands kwaliteit van leven flink verminderen. Sommige mensen worden erg belemmerd in de sociale omgang.

Mensen met dit soort klachten worden vaak doorgestuurd naar het ziekenhuis voor onderzoek. Een deel van hen ondergaat een operatie die de klachten niet verhelpt (9% van de mensen in Groot Brittannië) bv aan galblaas of aan de vrouwelijke organen. Medicatie wordt voorgeschreven en bij PDS zijn er niet echt goed werkende medicijnen voorhanden. Uiteindelijk blijven er klachten.

Belangrijk om te weten is waardoor de buikklachten veroorzaakt worden. Deze kunnen veroorzaakt worden door een voedselallergie, bv coeliakie, door ontstekingen in de darm, zoals de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa. Ook darmkanker gaat gepaard met klachten zoals veranderd ontlastingspatroon, rectaal bloedverlies, pijn en/of ongewild afvallen; dit komt meer voor op latere leeftijd. Onderzoeken zijn dus ook wel nodig. Is de diagnose prikkelbare darm dan kan een diëtist veel betekenen voor deze groep patiënten.

De behandeling van buikklachten is maatwerk. Allereerst is van belang om te bekijken welke aanpak geschikt is. Iemand met alleen prikkelbare darm kan starten met het FODMAP-arme dieet. Hierbij begin je met een dieet waarbij de darmen tot rust kunnen komen. En kijk je daarna naar welke groepen producten de klachten uitlokken. Anderen hebben meer last van gluten overgevoeligheid of zelfs een glutenallergie (ook al komt dit niet uit de bloedtest). Er is ook een groep die overgevoelig reageert op kleine hoeveelheden melk (komt bv voor in ham) of soja. En er zijn ook mensen die mengvormen hebben: IBS met een overgevoeligheid erbij. Een gespecialiseerde diëtist kan door de juiste vragen te stellen en door uit te proberen een inschatting maken over de beste aanpak.

In mijn praktijk heb ik al veel personen flink zien opknappen. Als er sprake is van IBS dan verdwijnen de klachten niet, maar kunnen stukken minder worden. Bij allergie kan het wel zo zijn dat klachten verdwijnen als een allergeen niet meer gegeten wordt.